Phân tích bài thơ Vội Vàng

Đề bài: Em hãy phân tích bài thơ “Vội Vàng” của Xuân Diệu

Bài làm

Xuân Diệu từ lâu đã biết đến là một trong những thi sĩ của tình yêu rạo rực. Những xúc cảm trong thơ ông thật mãnh liệt khao khát yêu, khao khát sống. Thi phẩm “Vội vàng” là tiếng nói con tim của một kẻ đang say mê và như cuồng si trong tình yêu với những cung bậc cảm xúc khác nhau.

Ngay từ phần đầu bài thơ thôi ta dường như cũng đã thấy được cũng chính cái “tôi” Xuân Diệu được bộc lộ rất rõ ràng và đầy mãnh liệt:

Tôi muốn tắt nắng đi

Cho màu đừng nhạt nữa

Tôi muốn buộc gió lại

Cho hương đừng bay đi

Ta dường như cũng đã thấy được ở đó cũng như đã có biết bao những khát khao “phi lí” ấy dường như cũng lại tạo nên một cái tôi cực kỳ ấn tượng và lôi cuốn. Tác giả Xuân Diệu ở đây dừng như cũng không dùng đại từ “ta” mà lại dùng “tôi” như để khẳng định mình. Đồng thời tác giả dường như cũng đã và đang khẳng định khát khao cháy bỏng “đoạt” lấy thiên nhiên đất trời. Người thi sĩ Xuân Diệu muốn cưỡng lại quy luật của tự nhiên, để mong muốn có thể làm theo như những điều mình muốn chứ không muốn theo những vận động của đất trời. Bởi chính nhà thơ Xuân Diệu dường như ông cũng đã như hiểu được rằng, sắc thắm nào rồi cũng nhạt, và hơn thế hương nồng nào rồi cũng phai. Xuân Diệu thực sự dường như cũng đã không muốn những vẻ đẹp tự nhiên của đất trời mất đi. Ông lại như luôn luôn mong muốn lưu giữ nó bên mình để được thưởng thức một cách trọn vẹn tràn trề mãi mãi. Thực sự ai ai khi mà đọc những vần thơ đầy nhiệt huyết của tuổi trẻ và tình yêu như thế này, thì người đọc dường như cũng đang say và đang khát khao cùng tác giả.

Dễ nhận thấy được chính những mạch cảm xúc được chuyển tiếp sang một bức tranh tình yêu tràn đầy màu sắc biết bao như những câu thơ như:

Của ong bướm này đây tuần tháng mật

Này đây hoa của đồng nội xanh rì

Này đây lá của cành tơ phơ phất

Của yến anh này đây khúc tình si

Và này đây ánh sáng chớp hàng mi

Mỗi sáng sớm thần vui hằng gõ cửa

Sử dụng ngôn từ trau chuốt, mượt mà thì thi sĩ Xuân Diệu dường như đang thổi hồn vào từng câu, thổi vào chính từng chữ của đoạn thơ khiến nó trở nên sinh động và hấp dẫn. Ta như thấy được chính bức tranh thiên nhiên tươi vui, đầy màu sắc đang tràn ra qua từng câu thơ. Sử dụng thật tài tình những điệp từ “này đây” bộc lộ niềm vui tơi phơi phới, đồng thời cũng như đã bộc lộ được những niềm vui như cũng thât là hân hoan của tác giả khi được đắm say trong khung cảnh tuyệt vời như thế này. Ta dường như cũng đã thấy được chính trong lòng dường như cũng như đã tràn đầy rạo rực và tin yêu. Có lẽ rằng, tất cả chúng ta cũng đã cảm nhận được chính mùa xuân trong thơ Xuân Diệu dường như cũng lại có sự phá cách khá độc đáo khi tác giả nhìn mùa xuân là “tuần tháng mật” như cũng thật ngọt ngào và đê mê biết bao nhiêu. Mùa xuân lúc nào cũng được coi là mùa đẹp nhất, mùa của tuổi trẻ và ta như thấy được lúc này đây thì giọng thơ dường như cũng đã gấp gáp hơn rất nhiều.

Xuân đang đến nghĩa là xuân sẽ qua

Xuân còn non nghĩa là xuân sẽ già

Cho đến đây người đọc dường như cũng đã chợt nhận ra một ý niệm thời gian rất thi vị của Xuân Diệu. Qua đó ta như thấy được nó cũng thật đồng nghĩa với việc chính bản thân ông đang lo lắng khi thời gian trôi đi. Thế rồi từ đây trong lòng người thi sĩ này dường như cũng đã có những dự cảm và ông cũng đã bắt đầu sợ, cuống cuồng vì mùa xuân, tuổi trẻ và tình yêu rồi cũng qua đi. Những ý niệm về thời gian đối với Xuân Diệu lúc này đây dường như cũng chính là một chiều, một đi không trở lại. Dễ dàng có thể nhận thấy được chính sự khắc nghiệt này mới khiến nhà thơ thấy mình thật bé nhỏ:

Mà xuân hết nghĩa là tôi cũng mất

Chính câu thơ này dường như càng khắc nghiệt hơn vì tác giả tự “vận” mình vào mùa xuân. Chính bởi rằng với Xuân Diệu thì đời người đẹp nhất là tuổi trẻ, khi mùa xuân tuổi trẻ qua đi thì coi như cũng đã hết.

Lòng tôi rộng mà lượng trời cứ chất

Không cho dài tuổi trẻ của nhân gian

Con người chúng ta từ bao đời nay dường như cũng vẫn luôn khát khao sống, khát khao yêu nồng cháy nhưng thời gian có hạn. Ta như thấy được rằng vạn vật chuyển biến, tuổi trẻ cứ vơi cạn đi theo năm tháng. Tác giả Xuân Diệu dường như cũng thật là nuối tiếc, và chính sự tiếc nuối ở đây đó chính là vì không được sống thêm không được nhiệt huyết hơn nữa. Có lẽ rằng nhà thơ Xuân Diệu là một nhà thơ có cái nhìn chân thực và đầy mới mẻ về tuổi trẻ của con người.

Nói làm chi rằng xuân vẫn tuần hoàn

Nếu tuổi trẻ chẳng hai lần thắm lại

Còn trời đất nhưng chẳng còn tôi mãi

Và khi đến khổ thơ này thì ta như thấy được chính người đọc dường như người đọc càng nhận ra triết lý về thời gian sâu sắc. Khi mà ta biết được rằng khi mà mùa xuân rồi sẽ trở lại, đất trời lại rạo rực và đẹp đẽ như thế nhưng tuổi trẻ của con người lại vĩnh viên trôi qua không trở lại. Và có lẽ rằng ta như biết được đây là điều tàn nhẫn nhất mà Xuân Diệu không muốn đối mặt.

Ta như bắt gặp được giọng thơ trở nên gấp gáp, vội vàng, hay chính tác giả đang quá gấp, quá vội, quá sợ thời gian trôi đi thật vội vã:

Ta muốn ôm

Cả sự sống mới bắt đầu mơn mởn

Ta muốn riết mây đưa và gió lượn

Ta muốn say cánh bướm với tình yêu

Ta muốn thâu trong một cái hôn chiều

Dường như ta thấy được chính nỗi mong muốn, khát khao của tác giả được đẩy đến đỉnh điểm khi trời đất chuyển giao từng ngày và tuổi trẻ cạn vơi dần. Sử dụng thành công điệp từ “ta muốn” đã “bật” lên nỗi khát khao cháy bóng, như thật muốn sống, muốn yêu, và đồng thời cũng như lại muốn đi ngược với tự nhiên và tạo hóa để đoạt lấy tuổi trẻ. Tất cả nỗi khao khát đó như đã gói gọn trong câu thơ cuối:

Hỡi xuân hồng ta muốn cắn vào ngươi

Thi phẩm đặc sắc – “Vội vàng” của Xuân Diệu thành công bởi một quan niệm mới tân tiến, giọng thơ như gấp gáp cũng như ý nghĩ sâu sắc cùng với cách sử dụng từ linh hoạt đã khiến cho bài thơ như có vị trí lớn trong văn đàn văn học thi ca Việt Nam.

Minh Nguyệt